ChatGPT'den NVIDIA'ya, Mars'tan Beyne: 2024’ün En Önemli Yapay Zekâ Gelişmeleri (Resmen Çağ Atladık)

Dünya artık “yapay zeka çağı” diye anılmayı hak ediyor! Neden mi çünkü özellikle 2024, teknoloji ve yapay zeka dünyasında âdeta devrim rüzgârlarının estiği bir sene oldu. Peki 2024’te öne çıkan yapay zeka gelişmeleri nelerdi?

Sadece teknoloji değil; sağlık, eğitim, sanat ve iş dünyası gibi pek çok sektörde bambaşka bir boyuta atladık.

Kimi zaman hayranlıkla kimi zaman da korkuyla karşıladığımız gelişmeler, bu sene hayatımıza önemli değişiklikler getirdi. Peki, 2024’te yapay zeka hangi noktalarda sınırları zorladı?

Üretken yapay zeka daha da güçlendi.

2024’te metin, görsel, ses ve hatta video üretimi alanında üretken yapay zeka çıtayı iyice yükseltti. ChatGPT ve rakipleri artık daha insansı yanıtlar verirken, dizayn ve içerik üretiminde sanatçıların en büyük yardımcısı hâline geldi.

Özellikle eğitim ve reklam sektörlerinde “yapay zekalı asistanlar” devreye girdi, içerik üretimi hızlandı ve özelleştirildi.

OpenAI, ChatGPT-4’ü zaten kullanıyoruz, 5’i ise 2025’te göreceğiz gibi duruyor.

Sağlıkta devrim niteliğinde gelişmeler yaşandı.

Yapay zeka, bu sene sağlık alanında da hayat kurtarıcı oldu. Kanser teşhisinden gen terapilerine kadar pek çok alanda, daha hızlı ve isabetli sonuçlar sunmaya başladı.

senelardır teşhis konulamayan ufak bir çocuğun rahatsızlığını yapay zeka buldu. Bunun yanı sıra yakın zamanda sadece yapay zeka ile hizmet veren hastane bile açılıyor.

En çarpıcı örneklerden biri de erken Alzheimer teşhisi için geliştirilen bir modelin, belirtileri 5 sene öncesinden saptayabilmesi oldu. Bu, milyonlarca insan için yepyeni bir umut demek.

AutoGPT ile otonom görev yönetimi şaşırttı.

“Tek bir komutla binlerce işi halletmek mümkün mü?” sorusu, AutoGPT ve benzeri sistemlerle yanıt buldu. Bu araçlar, kullanıcıların vereceği bir talimatı alıp gerekli adımları tamamen otonom şekilde organize edebiliyor.

İş dünyasında proje yönetiminden veri analizine kadar pek çok alanda zaman tasarrufu sağlayan bu yenilik, verimlilik kavramını yeniden tanımladı.

Kendi kendine öğrenen yapay zekayı da gördük: Lifelong Learning AI

2024’te yapay zeka, “öğrenmeyi öğrenme” yetisini geliştirdi. Artık bazı modeller, kullanıcı müdahalesine gerek duymadan deneyimlerden öğrenip gelişebiliyor.

Kişisel, sosyal, meslekî nedenlerle bilgi, teknik bilgi ve beceri yeterlilikleriyle sonuçlanan bütün öğrenme faaliyeti sayesinde insan müdahalesi de minimuma indirildi.

Kuantum yapay zeka çıkışı

Kuantum bilgisayarlar nihayet yapay zeka uygulamalarında somut sonuçlar vermeye başladı. Google ve IBM gibi devlerin öncülüğünde geliştirilen bu teknolojiler, klasik bilgisayarların işlem gücünü fersah fersah aşarak karmaşık yapay zeka problemlerine çözüm getirdi.

Duygusal zeka ile daha “insansı” robotları da gördük.

Duyguları tanıyan, anlayan ve buna göre tepki veren yapay zeka sistemleri de 2024’te büyük bir sıçrama yaptı. İnsan-robot etkileşimi daha doğal bir hâle gelirken, terapi botları ve müşteri hizmetleri asistanları yepyeni bir boyuta ulaştı.

Duygu analizine dayalı bir chatbot, yalnızlık hissiyle mücadele eden insanlar için bir terapi aracı olarak kullanılmaya başlandı. Elon Musk’un robot sevgilisini bile gördü bu gözler.

Yapay zeka yasaları ve etik kurallar da bir başka boyut kazandı.

2024, yapay zekanın sadece teknik değil, etik yönleriyle de sıkça gündeme geldiği bir sene oldu. Avrupa Birliği’nin “AI Act” adını verdiği düzenlemeler yürürlüğe girerken, ABD ve Asya ülkeleri de yapay zeka kullanımını denetleyen yasa ve standartlar geliştirdi.

Etik tartışmalar ise hız kesmeden devam ediyor: “Yapay zeka, nerede durmalı?”

Sanatta yapay zeka: İlham mı kopya mı?

Sanat dünyasında yapay zeka âdeta ikinci bir Rönesans başlattı. 2024’te yapay zeka modeli tarafından yazılan bir roman, katıldığı yarışmada saygın başarı ödülü bile aldı.

fakat bu süreçler sanatçılar arasında büyük bir etik tartışmayı beraberinde getirdi. Yapay zeka, sanat mı yapıyor yoksa sadece taklit mi ediyor? Sizce?

Oyun ve eğlence dünyasında yeni ufuklar açıldı.

Oyun sektörü de yapay zekadan nasibini aldı. Oyun içi karakterler daha dinamik ve insana özgü tepkiler vererek oyuncu deneyimini iyileştirdi. Bunun yanı sıra üretken yapay zeka sayesinde tamamen kişiselleştirilmiş oyun hikâyeleri yaratmak artık mümkün hâle geldi.

Doğayı ve çevreyi koruma alanında yapay zeka da görev aldı.

Yapay zeka bu sene çevresel sorunların çözümüne de odaklandı. Ormansızlaşmayı önleme, iklim değişikliği tahminleri ve sürdürülebilir tarım uygulamaları daha etkili hâle geldi.

Örneğin, Amazon ormanlarında kaçak ağaç kesimlerini tespit etmek için kullanılan Project Guacamaya isimli yapay zeka modeli ile başarılı sonuçlar elde edildi.

Bir de 2024’teki yapay zekayı proje bazlı ele alalım.

Anthropic’in Claude-Next Projesi

Anthropic, Claude-Next isimli model, kullanıcıların yanlış bilgiye yönelme riskini en aza indiren bir sistemle çalışmalarını devam ettiriyor ve özellikle hukuk ve sağlık gibi kritik alanlarda rol almayı hedefliyor.

Neuralink ve beyin-makine arayüzleri

Neuralink, 2024’te en çok ses getiren projelerden biri oldu diyebiliriz. İnsan beynine yerleştirilen çipler sayesinde yapay zeka destekli zihinsel denetim sistemleri artık bir hayal değil. Proje, felçli bireylerin düşünce yoluyla cihazları denetim etmesine olanak tanıyor ve bu sene yapılan denemelerde büyük başarı oranları elde edildi.

MidJourney ve Stable Diffusion 3.0 ile dizayn dünyası coştu.

Görsel yaratım alanında MidJourney 6.0 ve Stable Diffusion 3.0’ın tanıtımları, dizayn dünyasında resmen fırtınalar estirdi. Sadece görsel üretmekle kalmıyor, bir sanatçının stiline uygun şekilde resimler de yaratabiliyor.

NVIDIA’nın AI Omniverse güncellemeleri de etkiledi.

NVIDIA da adından sıkça söz ettirdi. Gerçek zamanlı 3D simülasyonlarla yapay zekayı entegre eden büyük bir güncelleme aldı. Otomobil, havacılık ve inşaat sektörleri de bu teknolojiyi karmaşık projelerini planlamak ve test etmek için kullanmaya başladı.

Microsoft Copilot: Office’in akıllı destekçisi oldu.

Microsoft, yapay zeka destekli Copilot özelliğiyle Office ürünlerini daha da güçlendirdi. Excel, Word ve PowerPoint’te artık sadece veri düzenlemek değil, yapay zekanın analiz ve önerileriyle daha stratejik işler yapmak mümkün.

NASA’nın AI destekli uzay projeleri çığır açtı.

Uzay araştırmalarında da boy gösterdi. NASA’nın AI4Mars projesinde kullanılan yapay zeka modeli, Mars’taki kayaların içindeki mineralleri tespit etmeye yardımcı oldu. Bunun yanı sıra Mars yüzeyindeki tehlikeleri tespit eden ve navigasyon sürecini optimize eden sistem de geliştirdi.

Humane AI Pin: Kişisel yapay zeka aygıtı oldu.

Humane AI Inc. tarafından geliştirilen AI Pin ise 2024’ün en dikkat çeken giyilebilir teknolojilerinden biri oldu. Cihaz, bir kişisel asistan gibi çalışarak günlük aktiviteleri optimize ediyor, sesli komutları tanıyor ve kullanıcıların alışkanlıklarına göre önerilerde bulunuyor.

Editör değerlendirme:

2024’e dönüp baktığımızda yapay zeka konusunda öne çıkan ciddi atılımlar oldu. Listeye eklenecek aslında daha birçok adım mevcut fakat hepimizin hayatına giren ve yankı uyandıranları sizler için derledik.

Özellikle teknolojiye hayranlık duyanlar için oldukça heyecan verici bir sene olsa da etik ve insani boyutların tartışmaları da devam edecek gibi duruyor.

2025’te ise bizi neler bekleyecek, nasıl akılalmaz bir noktaya ulaşacağız, merakla bekliyoruz.

Siz yapay zekanın geleceği için ne düşünüyorsunuz?

Bunları da inceleyebilirsiniz: